Газды айырғыштарды есептеу кезінде келесі шарттарды қабылдаймыз:

• газ ағысындағы тамшылы сұйықтың және жыныстар бөлшектерінің қозғалыс жылдамдығы тұрақты, яғни ауырлық күші оның қозғалысы кезіндегі кедергі күшіне тең;
• барлық бөлшектің пішіні шар тәрізді;
• газ ағысындағы бөлшектер қозғалысы еркін, яғни олар бір-бірімен соқтығыспайды;
• айырғыштағы газ қозғалысы қалыптасқан.

Гравитациялы айырғыштың есебі. (R _e = 1) кезде, газ ағысындағы бөлшектердің шөгу жылдамдығын анықтау үшін Стокс формуласын қолданамыз (9.4):

Өлшемдері 0,3-тен 0,8 мм дейінгі бөлшектер үшін шөгу жылдамдығы былай анықталады (1 < R _е < 10 ³ ):

(9.23)

Ал, өлшемдері 0,8 мм жоғары бөлшектер үшін шөгу жылдамдығын Ныютон-Ритингердің формуласымен анықтайды (10 ³ < Rе < 10 ⁵ ):

(9.24)

Шөгетін (тұнатын) сұйықтардың максималды (шектік) диаметрін мына формуламен анықтайды:

(9.25)

(7.34) - (7.36) формулаларындағы белгілеулер алдыңғы формулаларда қабылданған белгілеулердей. Циклонды айырғыштың есебі. Сұйық тамшыларын айыру негізінен ортадан тепкіш күштің әсерінен болады. Бұл жағдайда, есептеу үшін Стокс формуласы қолданылады:

Еркін түсу үдеуін g ортадан тепкіш үдеуіне w ² r ауыстыра отырып мынаны аламыз. Ең ұсақ бөлшектер үшін:

(9.26)

Мұнда:

• w ₀ - ортадан тепкіш күш өрісіндегі шөгу жылдамдығы, м/с;
• w - бұрыштық жылдамдық, 1/с;
• r - бөлшектердің айналу радиусы, м.

Ірілеу бөлшектер үшін:

(9.27)

Ең ірі бөлшектер үшін:

(9.28)

Тәжірибеде циклонды айырғыштың есебін циклонның диаметрін анықтауға келтіреді, ал қалған өлшемдері диаметрге байланысты алынады.